TMWO: The online Maori translation of Mary Ellen Copeland's WRAP                                   Kua kite anō koe ka heke ō whakaaro, i te ngahuru me te hōtoke, mehemea rānei e rārangi ana ngā rā kapua? Mēnā whakaae ana koe ki ēnei pātai, ka mutu kua pāngia hoki e ētahi tohuraru e whai ake nei, tērā pea koe i pāngia e te mate Raru Wā Pōuritanga (Seasonal Affective Disorder), arā e mōhiotia ana rā ko te SAD: I te ngahuru me te hōtoke rānei:            ______  ka heke taku kaha            ______  ka nui ake taku hiamoe            ______  ka uaua te puta i taku moenga i te ata            ______  ka tere hōhā ki ahau anō, ki ētahi atu hoki            ______  ka matekai rare            ______  ka uaua te mahi waihanga            ______  ka uaua te āta whakaaro me te arotahi            ______  ka korekore ana te hiahia            ______  ka kore e rite tonu te nui o aku mahi ka oti Tokomaha ake ngā tāngata pāngia ai e te mate SAD kei te raki o te ao e noho ana (kei te tonga rānei o te aoe noho ana) i ērā kei te puku o te ao e noho ana. Mēnā kei te raki koe e noho ana ka nui kē atu te take i pōuri ai koe nā te SAD, arā nā te kore māramatanga hei pā mai ki ngā karu. I te hōtoke ka poto kē atu ngā rā. Ka oho ake i te atapō ka haere ki te mahi ki te kura rānei e pōuri tonu ana a waho ā, i te ahiahipō ka hoki mai ki te kāinga e pōuri ana anō a waho. I ētahi rā e kore rawa tātou e kite i te ao mārama. Kua kitea e ngā kaipūtaiao mā te pā mai o te māramatanga ki ngā karu ka pai ake ētahi tāngata pāngia e te pōuritanga. Mā te puta ki waho ki te māramatanga o te ao, ka pakari kē atu tō roro. Mēnā ki ō whakaaro kua pāngia koe e te mate SAD, whakaaturia ki tō rata. Tērā e taea e ia te whakamārama te rongoā rānei mō tēnei mate. Mēnā kāore ia i te mōhio mō tēnei mate, tonoa atu kia tukuna koe ki tētahi rata e matatau ana. Ko te rata e mōhio ana ki tēnei mea te rongoā māramatanga, māna koe e āwhina: kia kitea mehemea kei a koe te mate SAD; kia mōhio pū e tika ana te rongoā māramatanga, ehara kē ia i tētahi atu mate; ki te kimi rongoā e rite ana ki a koe me ō mahi me tō oranga; kia arotake haere i tō whakaoranga; kia kimi whakaaro e nui ake ai tō pāinaina i te māramatanga; ā, e akiaki e tautoko. Tērā anō ētahi mea ngāwari, haumaru, pai hoki hei whakapiki i tō wairua ka pōuri ana koe nā te mate SAD. E puta ki waho mō te haurua haora neke atu rānei i ia rā ahakoa he kapua kei te rangi. Mēnā koe kei te mahi kei te kura rānei e puta ki waho tina ai. Ko ngā mōwhiti, ngā mōwhiti pango rānei, ko ngā mōwhiti piri karu rānei e ārai ētahi whitinga māramatanga e pai kē ana mōu. Mēnā kāore koe e kite pai e haere ai koe ki te hīkoi e whai rānei i tētahi atu mahi ki waho me te kore mōwhiti, e noho ki waho kai ai kōrero ai rānei ki tētahi hoa. He pai te whākana atu ki te rangi engari kaua e whākana hāngai atu ki te rā. Ko te māramatanga kei waho ka kaha kē atu inā pā mai ki te hukapapa, ka heke kē atu rānei inā pā mai ki ngā mea pōuri pērā i ngā whare me ngā rākau. Kia mārama i roto i tō whare. Kia kaha te whiti mai o ngā rama. Tukuna mai te māramatanga, kia nui tonu, o waho ki roto. Kia kaha hoki te noho ki te taha o te matapihi. Whakaarotia te whakamahi pouaka mārama. He whakamārama anō mō ngā pouaka mārama kei ngā rōpū e rārangi ake nei. Mō ētahi tāngata ngaro tonu atu ā rātou tohumate i te pānga mai o te māramatanga ki ō rātou karu. Ka whā ka rima rā rānei kātahi anō ka whai hua ā, i ētahi wā kia rua wiki rawa. Mēnā kāore anō kia piki tō ora i muri mai i te rua wiki o te rongoā whiti māramatanga, ehara rā pea tō mate i te SAD. Kāore e tautokona ana ngā whare pāinaina rama mō te rongoā whiti māramatanga, inā rā ko te kiri anake ka whitikia.     Return to top of page