Ko Nga Po   Ko Nga Po   Ko te ingoa o nga Po i noho ai ratou, ko ia tenei:- Te Po Kauru Te Po Uriuri Te Po Kakarauri Te Po Aoaonui Te Po Kerekere Te Po Tamaku Te Po Tiwhatiwha Ko ia tenei te ahua o nga po i noho ai ratou i roto i te awhi a o ratau matua. Ka roa e noho ana i roto i tera ahua, ka kite te maramatanga tuaiti nei e purata mai ana i waho i o ratau matua. Ka taua maramatanga ko te purata o te hinatore i te po nei. I konei ka takatu te whanau nei kia puta ratau ki waho i o ratau matua, ki te whai i te maramatanga ra. Ke etahi ka whakaae, ko etahi kaore e whakaae ; ka waiho hei tautohetohe ma ratau. Ka mea a Tane, a Tupai me etahi atu o ratau, "Me kimi e tatau te ara e puta ai tatau." Ka whakaae tahi i konei. Na, ko Uru-te-ngangana me ona taina ka riro i ta Whiro-te-tipua, kia kaua ratau e puta ki waho. Ka tuturu enei te noho. Na i tetahi takiwa mai ka haere a Uepoto ki te kaukau, he horoi i a ia i te pumanawanawa i te ahuru o roto i to ratau whare o te ahuru, ka riro i runga i te au o te mimi o to ratau hakui o Tu-a-nuku, takoto ana i waho. Ka puta mai te haumihi, kakara ana mai ki te ihu o Uepoto. Katahi ka kite, e! ko te wahi pai ia tenei kei waho nei. Katahi ka karanga atu ma nga keke o nga matua, "E tama! Puta mai! Kei waho nei te puiaki i a tatau." Kua tae ki te po i toto ai te waiwaha o to ratau hakui. Katahi ka puta a Tane ma ki waho. Ko te po tua whitu tenei o ratau i takatu ai ratau ki te hauhau i te ara o te uha, e puta ai ki waho. No te putanga atu ki waho, kataki ka kite, e! ko te wahi tino pai ia tera mo ratau, engari he anu rangi te mate. Ko Wero-te-ninihi hoki i reira e roha ana, ko Wero-i-te-wawana, ko Kuna wiri, ko Maeke, ko Kotokoto-i-te-puhi-anu. Ko reira hoki nga kauawhi o Rangi-nui raua ko Tu-a-nuku. Na reira hoki i ahuahu a te Pukupuku-te-Ihiihi. Ko ia tenai nga hoa riri o te whanau nei i runga i te tuara o to Papa. Katahi ka whakaruru ki te kaokao o to ratau koka. Ka kiia tera wahi e ratou, ko te Ahuru, ko Wharuru-taha. Waiho tonu mai hei kupu te wahi ahua mahana, he wahi ahuru ; te wahi pai, kore e puta atu te hau, he wahi ruru tera. I muri mai ka tae te po tuaiwa, tae atu ki te ngahuru o nga po, ka puta mai a Uru-te-ngangana ma hoki, he (tokomaha) hoki ratau. Katahi katoa noa hoki a Whiro-te-tipua ratau ko ona hoa, (ka) puta mai ki waho. Ka puta whakatakariri mai a Whiro ki waho. Ka taia e ia etahi o ratau ki te hore, ki te tipuaki pakira, ki te rae-he-roa, ki te kamo-horehore, ki te tuke mata hewa (ki) tetahi whakahua, pangore, ki tetahi whakahua. Na he nui te riri o Whiro ki a Tane ma mo te whakataritaringa mai i a ratau ki waho i o ratau matua ngaua ai e Wero-i-te-ninihi, e Wero-i-te-wawana, e weero-i-te-kokota. Ko ia ra te take o te riri a Whiro-te-tipua. I muri mai ka ki atu a Tane, "Me wehe o tatau matua i konei, kia tau ke Rangi kia tau ke Papa-tu-a-nuku." Kaore a Whiro i pai ki tera korero. He nui te pakeke o ratau. Ka kaha haere te whakaaro o Tane-nui-a-rangi, ka whakaaetia e Tangaroa, a e Tu-matauenga, e Tawhirimatea ma. I konei ka tokonga a Rangi-nui e tu iho nei ki runga tu iho ai. I te tokonga a Tane ki nga toko e wha, kotahi i te upoko, kotahi i tetahi keke i tetahi keke, kotahi i nga waewae, ka wha ai nga toko nana a Rangi-nui i weje i a Papa-tu-a-nuku. Engari i te whaka-aratanga i nga toko, ka tarewa ki runga, ka whana te toko o nga waewae, o te upoko. Ka karanga a Tane ki a Paia, "Paia e!" Ka karanga mai a Paia, "Tenei ahau." Ka mea ia "Whakarewaia ki runga he hikitanga, he hapainga." Ka rewa a Rangi-nui ki runga nei. Kaore i ata rewa ki runga i te rarawhi o nga ringa o Rangi o Papa ki a raua tokorua pupuri ai. Ka karanga a Tane ki a Tumatakaka, ki a Tumatauenga, kia tikina he toki heo poroporo i nga peke o o ratau matua. Ka mea a Tumatakaka. "E Tane! Kei whea te puna o te toki etu ana?" Ka mea atu a Tane, "Tikina i te pae-urunga o to tatau tuakana o Uru-te-ngangana, hei kotikoti ake. Tikina atu te kakau i a Tuamatua, e whakaratarata mai, e whakanoho mai ki te kakau." Ka tikina nga toki e rua a Te Awhiorangi, a Te Whironui. Ka riro mai, ka poroporoa nga peke o Rangi-nui, o Papa-tu-a-nuku, katahi ka mawehe i a raua. Ka motuhia e Paia te ahitapu e tauhui ana i te kaki o Rangi-nui. Ka tu te hika a Paia ki te kaunoti, ka karakia i tana karakia. Kaati kaore ahau e mohio ana ki te karakia, engari a Te Matorohanga e matautau ana ki taua karakia a Paia, i rewa ai a Rangi ki runga. Na ka ti hangai a Rangi-nui i a ia e tu iho nei. Ha heke te toto o nga peke o Rangi raua ko Papa ki te whenua a Papa. Ko ia te horu, te pukepoto, ka waiho hei tuhi mo nga mokopuna i te ao nei. Ka mau te papakura ki te rangi, e whero na te rangi. Ko ia tera nga toto e nga peke o Rangi.   previous | contents | next