He pukapuka hou tenei  katahi ka taia e ui mai ana pea te tokomaha o te tangata   he pukapuka aha ra tenei He pukapuka ra tenei kia mohio ai te tangata maori ki nga tikanga me nga ritenga o te Pakeha kia mohio ai ano hoki te Pakeha ki nga ritenga o te tangata maori E wakaaro ana te tokomaha 0 nga Pakeha me nga tangata maori  he pukapuka pai tenei ka mutu hoki te noho kuare a tetahi ki tetahi  Na  ko ia enei ko nga mea e tuhituhia ki te pukapuka nei  Ko nga tikanga a Te Kawana  ka tahi  Ko mira ture a te Kuini  ka rua ko nga tikanga wakawa  me nga hara e wakawakia ai te tangata  me te tini noa atu o nga tikanga Pakeha tenei ano  hoki te pai o te Karere nei  mehemea ka tupato te ngakau o te tangata  ka wakakino
i tetahi o nga tikanga a te Kawana  maua ano e tuhituhi tana wakaaro wakahe tupato ra nei kia taia ai ki tenei pukapuka  kia kitea ai e te tangata katoa he mea penei hoki ta te Pakeha ka tuhia e ia tana wakaaro wakahe ki to Nuipepa  kia rongo ai nga tangata katoa ki ona wakaaro  Heoi ra  kia tupato tatou kei mate tenei pukapuka  Tenei pea tetahi te mea nei me aha ra tatou kia ora ai te karere nei, nana  Wakarongo mai  me homai pea etahi moni kei haere utu kore te kai ta mo tana mahi ka mate kei tukua Ta e tatou tenei pukapuka kia mate 

NGA KOHURU I MOTUAROHIA 

Katahi  ano te mea i tino pouri ai te ngakau o te Pakeha o te tangata Maori ano hoki  ko te Kohurutanga i nga Pakeha o Motuarohia  I te 20 o nga ra o Nowema  ka hoe ata e tahi o nga Pakeha o Kororareka ano ka u ratou ki te motu nei  ka kite ratou i  nga Pakeha e rima kua oti

te kohuru e wai ra nei  heoi ka hoki nga Pakeha ka korero ratou ki te hunga e noho ana ki Kororareka  na ka oho te ngakau o te Pakeha  o te tangata Maori katoa  ka rapu ano i te tangata kohuru ka rapu a ka tupao ratou ki a MAKETU te tamaiti a te Ruhe i aia hoki etahi o nga mea o nga Pakeha mate ka arahina ia ki te kai wakawa wakawakia ana muri iho ka tonoa ki Akarana tenei te noho nei i te wareherehere me ake ka tino wakawakia e te Pakeha ano ka rongo a  to Kawana ka tuhituhi ia i tenei pukapuka ki nga Rangatira o Ngapuhi. 

Akarana  Wai-te-mata 
Nowema 30  1841 
E hoa ma e nga Rangatira o Ngapuhi Tena ra ko koutou  e hoa ma e hiahia ana a te
Kawana kia tuhituhia atu tenei pukapuka ki a koutou e ui ana ia ki te tikanga te henga ranei o ana kupu i a koutou ano e inoi ana ki tetahi kaipuke hei tiki i ta koutou tupapaku  i ta koutou tupuna i a te Wera ka wakakitea mai tana pai ki a
koutou  ka wakaaetea kia utaina  ta koutou  tupapaku  a kia wakatakotoria ki te urupa o o koutou tupuna  muri iho i tana wakaaetanga  ka puta mai te rongo e kua kohurutia a mea e te tamaiti o te Wera e Ruhe wakaaro ana a te Kawana he kuaretanga na Ruhe i patua hoki mo te mahi makutu  i tana kotiro  kahore  i
mate turoro koia te puta mai ai te riri o te Kawana  ahakoa pouri tana ngakau  kihai ia i wakakahore i tana kupu  kia tukua te kaipuke kihai te kaipuke i puritia  otira tonoa ana a  Wikitoria ki te Mahia ka wakaaro a  te Kawana ko te mutunga tenei o te kino  Muri iho ka puta mai ano te rongo  e kua patua noatia nga pakeha hara kore e Maketu  te tamaiti o te Ruhe  

 te mokopuna o te Wera. Katahi te Kohuru kino wakaharahara ka rongona e te Pakeha. Ahakoa ka korerotia riritia e te Kawana te mahi kohuru o nga tamariki o te Wera, muri iho i tana atawai ki

.3

a ratou; ahakoa e kore e tukua kia mahia noatia enei mahi kino, ka tahuri aroha atu ki a koutou ki a Ngapuhi Kei mea koutou be pukapuka Tiri tenei 

ki a koutou kahore e wakapai ana a te Kawana ita koutou hoputanga tukunga i te nei tangata kino i a Maketu, tika tonu e koro ma ta koutou hanga. Katahi ka kite nga pakeha Katoa 6 kore koutou e tohe kia puritia te tangata kohuru  heoi ra e hoa ma kia penei tonu ta koutou. hanga kia noho aroha ai tatou katoa.

Naku,

Na to koutou hoa.

NA TE KAWANA. Ki nga Rangatira,

0 Ngapuhi

KI TE KAITUHITUHI I TE

KARERE 0 NUI TIRENI.

 Akarana,
Tihema 30, 1841.
E boa,

Kua rongo ahau e oho katoa ana te ngakau o te Pakeha o te Tangata, Maori ano hoki, ki te mahi o te Arero -e mea ana, tera a Ngapuhi e huihui ana ki te patu i nga   Pakeha e noho 'nei ki tenei motu, mo Maketu te kai kohuru i nga Pakeha o, Motuarohia, otira, he teka tena.  Ka rongo ano Ngapuhi i te korero a te tangata, ka komiti ratou ki Paihia, ka tuhi i enei pukapuka kia te Kawana.

Naku tenei na to boa

na Hori Karaka
TE KAI TIAKI 0 NGA TANGATA 
MAORI.

KO NGA Kupu i Wakaaetia e te Huihuinga o nga Rangatira o Ngapuhi, i huihui ai ki Paihia i te ra 16 o Tihema, 1841.

Ko te tuatahi,

Ko  tenei huihuinga e Wakakino ana e wakarihariha ana ki nga kohuru a Maketu, i Motuarohia
i te 20 o nga ra o Nowema.

Ko te Kupu tuarua,

Ko tenei huihuinga e mea ana kihai ratou i

rongo ki te hiahia patu o Maketu i te Pakeha, nana anake taua wakaaro; kahore ano hoki lie wakaaro o nga Rangatira o Ngapuhi kia wakatika

0a 

ratou kia patu i up pakeha e noho nei i Nui

0

Tireni, a e pouri ana o ratou ngakau no te mea


kua wakaaro te tangata Pakeha ko te hiahia tenei o te tangata Maori.

Ko te kupu tuatoru.

Ko tenei huihuinga e mea ana kia wakakahore ratou kia kaua e wakahokia mai ki Tokerau te tangata kohuru nei a Maketu.

Paihia,
Tihema 17, 1841.
E Te Kawana,

Tenei ano matou ko nga Ngapuhi ka huihui nei ki Paihia kia korerotia nga kupu kua rere noa i te hau, tini noa iho nga kupu katahi ano ka hopukia. E te Kawana mate rawa matou i te mahi o te Arero. Naka takoto te mahi a Maketu, nana anake taua mahi; ahakoa ka tupato nga Pakeha ka hua ratou na matou na te Maori

te Ngakau,

e rakau : kahore, kahore e te, kawana kahore a matoru ngakau ki te Pakeha, he arero I-au e ngari i mua ra he ngakau, aianei kahore, kua Mateo matou ngakau o mua, patu, kohuru, kahore e te Kawana tenei ano te  kupu o to matou Huihuinga, ka tukua atu ki a koe i te nuinga o o matou ngakau tutu, te kahore ranei. E koro na Maketu anake tana a mahi nana pa, kahore a matou kupu ki aia, kei a koe taua tangata, waiho atu,. aua e homai kia kitea e matou, kei tutu te Puehu, kei puta te kino, waiho atu, waiho atu. E te Kawana aua koe e wakarongo ki nga kupu kikino kua rere noa i te .hau: Na mai era kupu? e hara ia matou-na Korongohi Haurangi ano, aua e mea na matou, kahore, kahore.

Tenei ano he kupu kua rongo matou, ka mahue i nga Hahi katoa te kupu o te Atua, kahore

he horihori tenei na te arero na Hatana

E koro e te Kawana, kia nui tou Aroha, ki a matou, ko te wanau o Te Kuini Wikitoria te Kuini o Ingarangi o Oropi ano hoki. Na tenei te kupu o te pukapuka 11 kia aroha tetahi ki tetahi," he kupu pai tenei; wakakitea mai ra pea te nuinga a tou Aroha ki 'a matou ki o matou Tamariki hoki a ka tahuri pu 'Matou katoa, poto rawa matou ki a Wikitoria hei Tamariki matou. tena, kahore kia pehea matou ? E te Kawana, tenei ano matou e noho kuare ana, kahore

wakaaro, ko koe ano to matou matua,

o matou
mau ra pea e tuhituhi mai ite pukapuka wakaora
i a matou, kei noho pouri matou i te Ngaherehere,
i hea ra, nei, kahore o matou Ngakau ki te

  Pakeha, Kahore Kali he aroha kau.
Heoi ano,

Na POMARE, Na KOWITI,

Na RTJHE,
Na PARATENE,

Na TAMATI WAKA NENE.

Wakarongo mai e nga tangata katoa-mehemea

-ka hiahia koutou kia taia tetahi kupu ki tenei
Pukapuka, tuhia mai ki a te Karaka Te kai tiaki
i nga Tangata Maori, mana e mea kia taia ka taia.

Mangungu,

Tihema, 20, 1841.

Ekara e te KAWANA,
Tena ra ko koe, Tenei ano toku aroha ki a koe;
Na te mea a hau i aroha atu ai ki a koe, ka
puta te kino a Maketu ki nga Pakeha, aua ratou 
ngakau e powiri ki te mea a Maketu, ta te
mea, ki aia anake ano tana kino, kihai kitea atu

a roto i a ia.

Kua tae mai nei tou pukapuka ki ahau, kua

kite ahau heoi ra, e kore ra ta Maketu kino e
kitea e ahau, heoi ko ia ano te uta mo tana kino
kai Wakamine matou ki Mangungu, kua haere
ahau kua titiro i a Ngapuhi, kua korero ahau ki

a RUHE, ki a te KEKEAO, ki a POMARE, ki a
KOWITI, ki a TAREHA, ki a KEWA, ki a WAI, ki
a TJRUROA. Na,-kua wakaae matou ~- koia
ano ko Maketu te utu mo tana kino. Na, waiho
atu ano ki kona, ki Waitemata, ki Pohakena ra

nei, wakamatea ai, kaua e wakahokia mai ki 'konei ki Tokerau, ko ta matou ki katoa tenei ki nga Rangatira o Pewairangi ; kua korero matou, 'ka poka te tangata kino, ko ia ano te uta, ko te timatanga tenei ko Maketu. Heoi, e taea ano tona ngakau. kino te aha ? e kore e taea tona Ngakau e matou te rapu, kei pa mai hoki ki nga tangata hara kore.



Tenei ano matou te mahara nei ki tou atawai i
te homaitanga i a 11 Wikitoria" hei uta mai i a te

Wera. Tenei ano a RUHE te pai ana, ahakoa
kino ia i mua: na kua tukua atu e ia tana

Tamaiti kia mate hei utu mo tana kino, e kore

hoki taku atawai ki

0a koe e mahue,au.
Heoi ano ra taku korero kia a koe.

Naku,Na tou Hoa,

Na TAMATI WAKA NENE.

Ki a te KAWANA,

Waitemata.

He tini noa ata nga Pukapuka kua tae mai ki a te Kawana no
nga Rangatira o, Ngapuhi, no MANU, no ERUERA PATURNE, no 
MOHI TAWAI, no te tini noa atu o nga Rangatira o Tokerau.

KI TE KAI TUHITUHI I TE KARERE 0 NUI TIRENI.

Tihema, 30, 1841.

E Hoa,

Ka tuhituhia tenei pukapuka ka hoatu ki te

kai ta Nuipepa mana e ta ki te $I Karere."
Tenei ano taku korero ki a Maketu, ka oti ano
tana mahi te utu ki a ia ano ;-ko tenei hoki,
ka tango matou ki ta koutou tikanga ki ta nga
Pakeha koia tena ko Maketu ka tukua atu na
kia mate otira i muri o tona matenga kia houhia
te rongo e te Pakeha' ki a matou ki te hunga o
Nui Tireni kua wakaae nga Rangatira o Nui
Tireni ki te tikanga o te Kawana-e koro, 'ma e
nga Pakeha ma koutou matou e ako ki o koutou
ritenga kahore o matou wakaaro ki a Maketu e



mea ana matou me wakamutu te awangawanga roto i o koutou Ngakau. 
Kati a koutou mea ki Ngapuhi. He korero noa ano enei maku, Na tou hoa

Na WAKAAE NUIPEPA.

KI TE KAITUHITUHI I TE
KARERE 0 NUI TIRENI.

EHOA. Tena ra ko koe. Hoatu tenei taku Pukapuka ki te kai ta i nga Karere Pakeha i nga Karere maori kia tata ai ki te Karere o, Nui Tireni. E mea ana* ahau kia aroha mai koutou e nga Pakeha ki a matou ki nga tangata maori. Kia wakaakona matou ki nga ritenga me nga tikanga o, te Pakeha. E koutou e nga rangatira Pakeha-wakarongo mai, na to I matou Kuaretanga i meatia ai e matou te kohuru te aha te aha. Tenei ano tetahi, ka ui mai nga pakeha E mara,

no hea Koe? Ka, mea to matou, no Pewairangi ka mea te Pakeha, haere atu haere atu, ka kino te tangata o Pewairangi ka kino Ngapuhi, ka pai Ngatipaoa, ka pai Waikato. E hoa ki toku wakaaro e kore e tika kia panga te hara a te tangata kotahi ki runga i nga tangata hara kore katoa. Heoi ra e te Pakeha wakaputaina he wakaaro. pai ki Ngapuhi kia kitea ta matou peheatanga heoi ra naku.

Na tou hoa

NA TE KAITITIRO.

KO TENEI PUKAPUKA ka taia i nga marama katoa hei te ra tuatahi o te marama ka taia ai.

KI TE KAI TUHITUHI I TE KARERE 0 NUI TIRENI. 

Akarana, 30 Tihema, 1842.

EHOA, Tena ra ko koe tenei ano taku korero atu ki a koe, kua rongo ano ahau ko koe te tangata

 hei ta i o matou, pukapuka. ki roto ki ti ke rere maori Epa, tenei ano te tini o te pakeha, te mea mai nei kahore ahau i te Poti i te tahuritanga o kapene Haimona e hoa he horihori ra tena na te Pakeha, i te Poti ano ahau, i kite pu ano ,oku kanohi i te matenga o Haimona. Ko te mea

ra i tahuri ai te Poti, he kowatu te Pehi ka tahi he mea here nga Hiti, ka rua, ko te nui nga o te han i Poponga, ka toru u I nma ano i te tahuritanga i korero atu ano ahau ki a Haimona, ka tahuri tatou aianei, ka ki mai ia kahore, kahore, ka pai te hau, ka tahuri ano te Poti ka totohu haere, peke atu ana a Kapena Haimona mete rangatira Pakeha. Ka peke atu ano hoki ahau ki te hae i ohu kakahu, rere mai ana tetahi o nga kai Mahi ki runga ki taku matenga ka ruku ano au a ka tukua ano e te Pakeha ka kau ano ahau, kua tawiti ke a uapene Haimona me tetahi a nga Pakeha. Ka tata ano ahau ki uta ka ki toku Puku i te wai ko toku matenga anake kei runga ake i te wai, ka hemo au, ka tahuri ki te titi o i a Haimona, e kua ngaro ia ka titiro ano ki uta e tata ana ka tohe kaeo he a u noa ki uta ka korero mai ano tetahi o nga Pakeha ki au Ko Kapene Haimona tera e manu mai ra ka ki atu au kahore e hara he kaimahi. Kahore au i kite i te tino totohutanga a Haimona. Ki toku wakaaro ano na te taimaha o nga kakahu me nga hu. i paremo ai, e rua hoki nga Koti i runga i aia.

Naku tenei, na,

TE TANGATA I ORA.

He mea ta tenei pukapuka e HONE Wi ki te Perehi o te Wakaminenga ta pukapuka o Akarana