TE



WAKA   MAORI

                              O     AHURIRI.

     "KO TE TIKA, KO TE PONO, KO TE AROHA. "

No. 8. ]      NEPIA, TAITEI, HEPETEMA   10, 1868. [VoL. V.

HE KUPU ATU ENEI KI NGA HOA

           TUHI MAI.

TENEI kua tae mai nga reta a etahi tangata,

he ki mai ekore ratou e pai ki te whakahoki

i nga utu o nga reti, Mehemea he tangata

whakaaro ena tangata ki te mate o a ratou

pakeha penei kua whakarongo ki ta matou

korero—ko  tenei e whakaaro kore una e pai

ana; ki te mea ka mahue o ratou whenua a

muri ake nei katahi ka kore rawa he moni

mana. Ka tuaruatia ano e matou ta matou

kupu: —" Ka kore he kai o te maara, ka ra-

kia i te ra, me kimi he kai ki hea? " Koia

hoki me  te mahi whangai hipi, ka kore be

 utu o te huruhuru ekore hoki e taea te utu i

 nga mom hua mo nga reti—engari kia nga-

 wari katahi ka tika.





 HE takiwa riri pea tenei e takoto

 ake nei mo to tatou motu. Mahara

 noa me kati i ena riringa, i ena ma-

 tenga, o mua kua hori nei; otira kai

 te neke haere mai ano te kapua pouri

 o te rangi ki runga ki tenei motu—

 te ika a Maui. Kai te timata ano e

 te Hau Hau tona mahi i etahi wahi

 o te motu nei, kai te patu tangata,

 kai te  kohuru, kai  te aha; otira

 ekore e riro ia ia te otinga—kai te

 noho mahara matou te taha Kuini,

 nga pakeha me nga maori. Kua

 matemate i a ia, i te Hau Hau, etahi

 pakeha rangatira i enei takiwa kua

 hori nei; otira he ahakoa tena ?—

 heoti tou to te riri tona ahua. Koi

 mahara te Hau Hau  he kahanga

 nona te matenga o te tekau tangata,

 te rua te kau atu ranei; he mea noa

 tena ki au—e mate ana e ranea mai

 ana. He penei me te kupu a Ka-

 whiti, (toa o Hone Heki i te riringa

 ki te* pakeha i te Pewhairangi): —

 " He moumou  tangata te kakari ki

 te pakeha. Ka hinga no  te maori

 kaore e taea te whakauru; tena ko

 te pakeha rite tonu ia ki te kumara,

 kotahi e tiria atu ki te whenua tinga-

 huru te putanga mai. " Ke. te Hau

 Hau  nei e mate ana te kau i tetahi

 riringa, rua te kau atu i tetahi riri-

 nga; a kei hea ona tangata hei wha-

 karanea?—te  mutunga, ka ngaro

 noaiho ia ka ora tonu au te pakeha.

I etahi riringa oku ki a maua wha-

kapakeha ano te kau manu tangata

e mate ana i te rangi kotahi—ahakoa

tena, kaore ano au kia  ngaro noa.

Ko tenei e mea ana matou me ata

whakaaro marire nga Hau Hau, a ka

whakamutua tana mahi tutu. Me nga

maori Kuini hoki kia manawanui;

tenei ano te takiwa o te haeata o te

rangi.





RE  WHARANGI  TUWHERA  MA NGA

        HOA TUHl MAI.

           Tuparoa, Akuhata 17, 1868.

 KI A TE KARINI KAI TUHI o IE WAKA

     MAORI.

   E  hoa tenakoe. Tenei tetahi kohuru

 kei a matou; ko te whare o tetahi pakeha

 e noho ana  ki Waipiro kua  wera i te ahi,

 be mea tahu marire na tetahi tangata—kua

 mau taua tangata. No te tekau ma toru o

 nga ra o Hurae i wera ai, i tae hoki matou

 ko nga pakeha e noho ana i Tuparoa me

 maua  hoki ko Raniera. I haere maua ki

 te tangi ki nga pakeha, he nui no te aroha

 i a maua. Ko te ingoa o taua pakeha i

 wera nei ko te Waka, ko te ingoa o tona

 tamaiti ko Hemi Waka. Kaore raua i

 wera, engari ko o raua taonga me nga mea

 katoa i wera, kaore i puta ki waho o to

 raua whare—kanui te aroha o maua ko Ra-

 niera Kawhi. Te  ingoa o te tangata nana

 i tahu ko Koroniria. Kua mau ia i au; e

 tatari ana au ki te Kai-whakawa ki a te

 Piki mana e whakawa taua tangata kino nei.

 E  hoa kua ki atu au ki nga pakeha o to

 matou takiwa kia kaua e hokoa te maati ki

 te maori koi tahuna nga whare e nga maori

 kino. Me  tuku e koe tenei ki te Waka

 Maori.

       Na to hoa

            Na te HOTENE POROURANGI.



    [E hoa e te Hotene tera e kawea mai te

 tangata nana i tahu ite whare ki te Hupi-

 rimi Kooti whakawakia ai—he   hara nui

 hoki tona hara. Engari e pai ana ma te

 Piki te muinga tuatahi, a muri iho ka tukua

 mai ki te Hupirimi Kooti mana e whiu. I

 mua ai ka whakamatea  rawatia te tangata

 mo tena hara—ko  tenei ekore e pera rawa.

                TE WAKA  MAORI  O AHURIRI.

Ko tau e ki nei kia kaua nga pakeha e hoko

maati ki nga maori, ekore ra e taea te pera.

Na te ngakau o te tangata ia i kawe ki te

kino, nana ano—a  ko ia ano hoki te utu. ]



NGA  HEREHERE O WHARE-

          KAURI.



HE  mea tuku mai na Erueti Hemara [Edward

Hamlin  Esq.. ] nga korero i raro nei. Ko ia hoki

tetahi tangata i roto i te whawhai ki taua iwi.

  No te mane te tekau ma iwa o nga ra o

Hurae ka rere mai matou i Ahuriri. Ko

Kanara Witimoa me nga hoia pakeha kua

rere mai i te ratapu ma runga mai  i te

manuao ko te " Rohario" tona ingoa. No

taua mane i rere mai nei matou ka u hoki

ratou ki uta. No taua ra ano ka whawhai

te pakeha me nga maori o Turanga (e kiia

nei he Maori Kawana) ki te Hauhau, ara ki

nga Herehere i rere mai i Turanga. Wahia

ana nga pakeha ko tetahi matua i piki ki

runga ki tetahi taukahiwi i tetahi taha o te

huanui, ko tetahi i runga i tetahi taukahiwi

i tetahi taha o te huanui. Ka  tahuri te

riri o te  Hauhau  ki  tetahi matua o te

pakeha, te tata mai tetahi matua mo tenei

 e riri nei i te kino o te whenua. Ka riri, a

 ahiahi noa te ra, ka kotia te kaokao a muri

 hoki o taua matua e te Hauhau, ka whati

 te pakeha, ka pau hoki nga paura. Ko te

 Kawana  maori te tahuri ki te kokiri hei

 whakauru i o ratou pakeha, parau noa atu

 ki te karanga atu ki nga pakeha: —"Ta-

 huri atu, tahuri atu"—tangi ana tapuai oma

 ana. He  mataku kei pahore tetahi wahi

 kiri o ratou i te mata. Heoi ka riro tonu

 atu nga kai me nga hoiho a nga pakeha i te

 Hauhau. Ko Henare Kakapango (me etahi

 o ona tangata) anake te tangata maia o roto

 o nga maori Kawana, ki te awhina ki te

 arataki i ona pakeha i taua po ki tetahi kai-

 nga moenga  mo ratou i te huanui. Nui

 rawa atu te maia o taua tangata. Kei te

 kohikohi moni nga pakeha o Turanga hei

 hoatu ki taua tangata hei tohu whakapai-

 nga ma  ratou mo  te maia o taua tangata.

 Hinga  ana o te pakeha tokorua, kotahi te

 pakeha ko  Pero kotahi te maori ko Wi.

 I haere taua tangata i roto tonu i nga pa-

 keha kaore i roto i nga maori. Tokorua hoki

 o te Hauhau no te Aitanga-a-Mahaki; te-

 tahi  no   Ngatihineuru  hei taina  ki  a

 Nikora.

   I taua rangi ano ka u te Kanara me nga

 hoia pakeha haere  tonu, e haere ana ki te

 whakauru i te pakeha; tae atu ki Tapatoha

 ka moe. No  te ata ka rongo ki te kakari-

  tanga nei, ka ki ia kia hokia kia kakaritia

 ano; otira, ko te mate ngenge o nga pakeha

  hoki katoa ana ki o ratou kainga. I te ata o

 te Turei ka rere matou ki uta ka haere ki te

 whai haere i a te Kanara, ka puta mai te

 kupu  he aha koa waenganui po me haere

  tonu matou. Katahi matou ka haere; po

  rawa ake ka tae matou  ki reira ki Tapa-

  toha. I te ata ka tahuri matou ki te mahi

  rori kia tere ai te maka kai. Ao rawa ake

  i tetahi rangi ka haere nga tangata maori o

  Heretaunga ki roto ki Manga Tapua ki te

hanga whare hei tunga kai. Ka noho ma-

tou ki reira ki te whanga i a Meiha Pereiha

me ona hoia; i rere hoki te tima a te Wai-

para ki te tiki. 1 te 30 o nga ra o Hurae

ka u mai; ka haere tahi matou katoa ki te

Hui. Huia  katoatia matou 280—120  te

pakeha, 160 te maori. Ko Ngatiporou ano

hoki i tikina; otira kaore ratou i tae ake—

ko to te Aitanga a Hauiti anake i uru ki

roto ki taua 280. Katahi rei ka mohiotia

kua  haere te Hauhau kua anga atu ki te

Reinga. Ko te whakaaro ia o nga tangata

maori me  nga pakeha o Turanga kei te

noho tonu mai i te takiwa tonu i kakaritia

ra. I te ata o te 31 ka haere katoa matou,

ko tetahi papanga i whai i runga i te kau-

papa o te Hauhau; ko etahi i poka i te ara

tawhito, haere atu i Turanga ki te Wairoa.

Moe  ana tetahi ope o matou i ko atu o

Waerenga   o Kuri, ko tetahi i moe atu ki

runga maunga. I te ata ka haere ano ma-

tou; tetahi ope, me tetahi ope—moe rawa

atu  matou i te huanui. I te ata po ka

maka  te Huka atara, na! ehara i te hanga!

Ko  te ope o matou i whai i te Kaupapa o

te Hauhau te ope i tino mate—tae ana te

 Huka i etahi wahi o te Huanui ki te hope

 te hohonu. Ka  araia matou e te Wai-

 puke o nga awa—e rua o matou ra ki reira

 katahi ka puta; puta uaua. Moe atu ki

 te huanui. I tetahi rangi ka karapiti ma-

 tou ki tera ope o matou, ko  Waihau  te

 wahi i hui ai matou. Kei konei kua ma-

 harahara hoki nga pakeha o Turanga, i

 rangona hakiri taua whakaaro nei. I  te

 ata o te 5 o nga ra o Akuhata ka haere ka-

 toa ano to matou ope tau rawa iho ki te awa

 ki Whangaroa. Tae tonu atu ka whaka-

 whiti nga hoia o Meiha Pereiha, nga Wara-

 natia o Heretaunga, me nga tangata maori

 hoki o Heretaunga, ka noho ki tetahi taha

 o te awa nga pakeha me nga tangata maori

 katoa o Turanga. Ka tahi ka puta mara-

 ma te ki hoki a aua pakeha me nga tangata

 maori. Ka roa e totohe ana ka whakaaetia

 hoki e te Kanara. Ngahuru  ma rima

 anake o te Aitanga-a-Hauiti i haere i roto

 i a matou. Katahi ka kitea he mate mo

 matou ka pau hoki te nuinga o nga kai, ma

 kona ka aha—ka haere tonu matou. Ahi-

 ahi rawa ake ka kitea nga ahi o te Hauhau.

 Ko moe matou i te take o Puke Toromiro.

 I te ata po ka haere to matou ope; ahiahi

 rawa  ake ka tutata matou ki Erepeti, ka

 kitea atu te ahi mehemea  he tangata kei

 reira. Ka maunu  nga kawenga o mua o

 maua  ka  kokiritia. Kotahi te kau nana

 i kokiri, tae rawa atu kaore he tangata kua

 riro atu i tetahi rangi. Ka  pau a matou

 kai i reira; heoi, i te ata ka mahue a matou

 paraikete me o matou kakahu ka haere ko

 te pu me te hamana anake. Ka haere, a

 waenganui  ra ka tae ki te moenga o te

  Hauhau, kua  riro — kotahi tonu pea te

  haora o te matikatanga atu. Kua ma te

 kanohi o  te tangata i te hemokai. Ka

 puta te ki a Kapene  Ka  ki te ai he hoa

  mona  ka haere ia ki te whakataki haere i

  te Hauhau  kia mohiotia ai kei te haere

              TE WAKA  MAORI O AHURIRI.

tonu ranei te ara o te Hauhau ma roto i te

awa i Ruakituri, kei te para ano ranei i te

ara mo ratou ma runga maunga.. Katahi

ka matika atu ko te Hemara Kaiwhaka-

maori; tokoono o nga hoia o Meiha Pereiha;

tokowha nga tangata maori o te Aitanga-a-

Hauiti. Ka  whiti i te awa ka riro ko te

Hemara  ki mua haere ai—haere, a kotahi

maero me te hawhe e rua ranei ka karanga

 a Kapene Ka ki a te Hemara: —" Kati ta

 taua haere, hoki mai. " Ka ki  atu a te

 Hemara: —"Haere   mai ki te motu neina

 ka hoki ai taua. "  Te taenga atu ki reira

 ka kitea atu nga ahi o te Hauhau i mua

 tata atu. Ka whakahokia  te karere ki te

 Kanara, ka utua ake: —"Hokimai, kei te

 mate katoa nga hoia. "

   I tenei takiwa kua runanga nga apiha o

 to matou taua, a, kua whakaaetia te hoki.

 Kua hoki ano hoki etahi o nga hoia ki te-

 tahi kauanga o te awa. Te tino rongonga

 ina tata te Hauhau ka tahuri ka hoki ano

 ki te whai i te Hauhau—a  te Toa ana

 hanga!   Otira e hara i te totika; kua he

 noa atu te manawa i te hemokai—ko te

 ngakau  anake e tono nei i te tinana o te ta-

 ngata. Ka  haere, a tutaki tonu atu ki te

  hoa riri; ka kokiri to matou ope, kaore e

  kitea i te ururua. Kitea rawatia ake kua

  eke tonu a mua o matou; ka puhia mai ma-

  tou e te Hauhau—ka timata tenei te ka-

  kari. Ko  ta haeretanga ki te ahiahi ka

  kitea te ahua o te whakanoho mai i mua i a

  matou o te Hauhau; ka whakahokia mai e

  te Kanara  nga  Waranatia o  Nepia  kia

  whakawhiti i te awa kia haere ake ki te

  hangaitanga o te hua riri aki mai ai. Ko

  Paora Kaiwhata ia kua noho noa mai ki

  reira riri ai tona kotahi. Ta te toa kopu-

  ra pai hoki! Ka whakawhiti nga pakeha,

  ka whakawhiti hoki etahi o nga maori. Ka-

  tahi nei ka mohiotia kei roto matou i te

  kotikoti e noho ana. Kapi ana a mua, te

  taha katau, me muri o matou i te Hauhau.

  Ka  puhia o matou, ka whiti i te unga tonu-

   tanga atu ki uta; kei  konei ka tu tetahi

   o nga pakeha, ki raro iho i te peke maui—

   puta rawa. Ka hinga ko Rihara, mate ra-

   wa—no  te iwi o Tareha. Ora iti noa ake

   a Rionihia Taina o Karauria Pupu me eta-

   hi atu. E heke iho ana hoki te Hauhau ki

   te tango i taua wahi kia kotia rawatia ma-

   tou ki roto o ta ratou kupenga; ka ki atu

   a Te Hemara kia Epanaia me etahi o ma-

   tou me etahi o tera i te Aitanga o. Hauiti

   kia puritia taua wahi kia mau rawa. Ka

   haere ia ki te whakaatu ki a te Kanara i te

   ahua o te noho o te Hauhau i muri i a ma-

   tou. Tae rawa atu ka rongo ia kua hinga

   o matou toa pakeha a Kapene Ka me te Ka-

   nini—tokorua hoki o nga toa o Meiha Pe-

   reiha. No  te rongonga o te Kanara i te

   te Ahua o te Hau Hau ka kiia kia whaka-

    hokihoki matou ki reira. I tenei takiwa

   kua taea e nga pakeha tera taha o te awa i

   rawahi tonu ake o te matua o te Hau Hau.

    Kua hinga tetahi tangata i a Paora Kai-

    whata, ka hoki etahi i nga pakeha tokorua;

    ka hinga i tetahi taha tokorua, na te toa o

te Arawa i roto i nga hoia o Meiha Pereiha

i patu, ko Hetaraka te ingoa. Tokotoru na

nga Pakeha—no  te Hau Hau anake enei.

Hui katoatia o te Hau Hau i mate rawa i

kitea putia, i mohiotia ano hoki nga kai-

pupuhi, tokoiwa.

   No to matou whakahokinga i runga i te

ki  a te Kanara  katahi ka  karanga  te

Hau  Hau i tana Karanga, "kokiri, kokiri"—

hua ake pea ia ko era tu whakahoki he tino

 whati—ko  tenei ko ta te hoia ano ko tana

 whakahoki, e whakahoki ana me  te riri

 haere tonu—Ka  tae ki te wahi i mahara ai te

 Hau Hau  hei matenga ka puritia ka tahi ka

 tino uaua te riri tutata tonu tetahi ki tetahi,

 kawe ana tahi, kawe ana tahi, a ahiahi noa

 whakatangihia ana te piukara kia whakamu-

 tua te pupuhi—haere mai ana matou noho atu

 aua te Hau Hau.

   Kei te mohio matou i hinga mate rawa

 etahi o te Hau Hau i taua wahi, inahoki

 kaore ia i whai mai i a matou kore hoki i

 pupuhi mai i muri. Mei riro taua wahi i te

 Hau Hau  era e rua tekau noa atu o matou e

 hinga, he wahi whaiti hoki taua wahi. Ka

 hoki matou ki te amo i o matou taotu. Ko

 te kino o nga kauanga tini o taua awa; ko

 te hemo kai e ngau nei; ko te haere tonu i

  te po a awatea noa, haere tonu i te awatea

  taea noa a waenganui ra ka tae matou ki

  Erepeti—te kainga i mahue  ai o matou

  kakahu. Hua noa tenei ka tae mai te kai

  maka kai—kaore  kau ia. Ko  te hoiho i

  patua hei kai e nga kai tiaki o o matou ka-

  kahu kaore hoki i whaitakiwa kua kore

  rawa he wahi paku i toe. Pau tonu ake

  taua hoiho ka haere ano matou ki te whaka-

  hei i nga kai maka kai; ahiahi rawa ake ka

  tutaki, he iti ano nga kai—kihai i roa kua

  pau. Ka  tino mahue te Hauhau i a matou

  ka haere etahi o matou ma Mangaruhe, ko

  etahi ma Whenua  Kura whakaheke ai ki

  roto ki te Wairoa. Ka nui te whakamihi o

  te Whitimoa  ki te pai o te haere me te ka-

  kari o nga tangata maori o Heretaunga, me

  nga tangata hoki o te Aitanga a Hauiti. Ko

  o ratou Rangatira ko Paora Parau o Tu-

  ranganui me  te Hotene Porourangi—ko

  tona iwi tuturu ia ko Ngatiporou. Engari

  ko Ngatiporou te iwi o te Hotene kaore i

   tae ake.

     Ka mutu aku korero i konei ka ngenge

   hoki te kai korero i te roa.

                 Na ERUETI HEMARA.





        PANUITANGA.

  TENEI  nga pukapuka kei te whare o

     HEMI  WURU   e takoto aua hei

   hoko, ara: —

     Ko tetahi wahi o te Kawenata Ta-

          whito

    Te Kawenata Hou

     Ko te pukapuka o nga Inoinga o te

         Hahi o Ingarangi.

              TE WAKA  MAORI O AHURIRI.

  PANUITANGA MAHI MEERA.



KA    tangohia nga  pukapuka hiiri katoa

      ki te Tari pukapuka tuturu i Nepia,

aea noatia te 8 o nga ra o Oketopa e ta-

koto ake nei, mo te kawenga i nga Meera

i waenganui o nga wahi kua whakaaturia

i raro iho nei timata i te 1 o nga ra o Ha-

nuere 1869, tae noa ki te 31 o  nga ra o

Tihema 1869, ko aua ra ngatahi.



     Nga kainga e haeretia ai. Nga taima e haere ai

 1 Nepia ki Porangahau...... Kotahi  haereta-

                                nga i roto i te

                                 wiki kotahi

 2 Porangahau ki Rangiwhakaoma  „     „

 3 Porangahau ki Rangiwhakaoma Kotahi haerenga!

                                roto i nga wiki

                         e rua

 4 Waipureku ki Pourerere...... Kotahi haerenga i

                                   roto i te wiki

 5 Hawheraka ki te Kereru...... „

 6 Te Aute ki Patangata...... „

 7 Waipukurau ki te Ruataniwha       „

 8 Nepia ki Pekapeka......... „

 9 Neina ki te Wairoa me Turiroa      „

10 Wairoa ki Turanga......... I roto i nga wiki

                          erua

11 Te Tari i Nepia ki te Whata-

    apuka me nga Meera hoki

    haere ma runga kaipuke... I nga ra katoa



   Me takitahi he pukapuka mo enei meera

katoa, e kore  hoki e ritengatia nga awa

whakawhitianga e te Kawanatanga.

   Mo nga ritenga katoa o taua mahi, me

haere  ki nga tini kaitiakitari pukapuka i

 roto i tenei Porowinihi.

   Me whakaatu i waho i nga pukapuka ka-

 toa, " He pukapuka mo te meera 1, 2, aha

 atu ranei tona nama, " me tuhi hoki ki te

 Tino kaitiaki o te Tari nui i Poneke.

           Na PITA PAAKA,

         Tino Kaitiaki o te Tari i Nepia.

 No te Tino Tari Pukapuka,

     Nepia, Hepetema 3, 1868.





 TENEI TE HOKO NGAWARI

          KEI TE TOA O TE

 HUTANA KAUA KO TE EAWINI.



 KUA    kite koutou i to maua whare

      nui i Nepia kua tomo tonu nei i

 te hanga. Ekore  e taea te tatau i nga

 hanga katoa o to maua whare. Kua

 kite ra hoki koutou kore rawa tetahi

 mea e ngaro ana—te mea rahi, te mea

 paku, te kakahu, te kai, te aha noa

 atu. E utaina tonutia mai aua i Inga-

 rani o maua hanga i runga i nga kai-

 puke katoa o rawahi e u mai ana ki

 Nepia. Kua  puta te rongo ki nga

 pakeha katoa o Heretaunga ki te pai o

 nga hanga  o tenei whare—ko ta ratou

 whare  hoki ia e mui mai nei ratou ki

 te hoko.

   Ko  nga kahu tane e tuia ana i tenei

 whare. Ko  te tangata e hiahia ana kia

 ata tau ki tona tinana he kahu mona

 me haere mai ia ki a maua.

       Haere mai whakamatauria,

         Na te HUTANA raua ko te

               EAWINI.

   Nepia, Akuhata 29, 1866.

      PANUITANGA.



HE   mea  naku kia rongo nga tangata

     o Heretaunga kua whakaturia au

e te Kawana hei tangata Ruri whenua

i runga i te ritenga o te Kooti Whaka-

wa Whenua  Maori. Tetahi hei tangata

Kai Whakamaori au mo taua Kooti.

       Naku ua

          TEOTI WAKANA.





   TENEI TE TAONGA!

TENEI  te taonga kei au e tu ana, ara

   ko aku tera hoiho, ko aku paraire,

ko te tini noa atu o nga hanga mo te

hoiho, mo te kaata. He mea  kawe

hou mai no Ingarani, naku ano i kara-

nga atu kia tuia mai mo toku whare

hei hoko ki nga rangatira o Heretaunga.

  E  tuia ana nga tera, me nga mea ka-

toa o te hoiho i tenei whare.

              Na HOURA.





    WHAKARONGO  MAI.

TENEI au to koutou hoa tawhito te

  noho nei maua ko WIREMU kei te

WHATAAPUKA. Kai  te hoko tonu

maua  i nga hanga me nga kai e hiahiatia

ana e te tangata maori; —ara, he huka,

 he ti, he tupeka, he raihi, he paraoa, me

 te mano kai atu.

   Ko nga kahu; —he  koti, he paraikete,

 he tarau, me nga kakahu  tane katoa,

 me nga kakahu wahine katoa.

   E tangohia ana hoki e maua nga kai

 e whakatupuria ana e nga maori; ara,

 he kaanga, he witi, he taewa, he aha

 noa atu.

     Haere mai ki te tangata tawhito.

      Na WIREMU raua ko KENERE.

   Nepia, Pepuere 26, 1867.





E  NGATIKAHUNGUNU   ! TI-

         TIKO MAI!

 TENEI  nga keihi hanga kei au, he

  mea tae hou mai. Ko  te tangata

 e hiahia ana ki te kai reka, ki te hanga

 pai, me haere mai ki au hoko ai. Kaore

 he mea i kore i toku whare, kua kite ra

 ano hoki koutou. Kua rongo hoki kou-

 tou ki te whakatauki  na; —"  Haere

 mai e whai i te waewae o Uenuku kia

 kai koe i te kai. " Koia hoki tenei, e

 rite ana au ki a Uenuku  o te Rangi.

 Ekore e taea te tatau i nga hanga o toku

 whare. E taea ranei te tatau i te kiri-

 kiri o  tatahi?   Ko  te rite hoki ia.

 Engari me haere mai kia kite.

  Me haere mai me te whakapuru ki tahi

        ringa, me te patu ki tahi ringa. "

              Na TATANA.





 Ho mea ta na HEMI WURU, i te whare ta o te Haaki

   Pei Herara, ki Nepia, i te Taitei i nga rua wiki

   katoa—tena rua wiki, tena rua wiki.