Te Hoa Maori 1885-1910: Number 3. 01 March 1886 :: Niupepa: Māori Newspapers ::

TE HOA MAORI. RURUHI INIA. (THE AGED INDIAN). I TETAHI hotoke i Kanara, tokorua nga Kaikauwhau e mahi tata atu ana ki tetahi paenga kainga o nga Iniana. Kei te tino nui o te makariri o to Kanara hotoke, e tioa ana nga wai o nga roto matotoru rawa, heoi ki te whakaputa te tangata ki waho me tupato rawa ia kei tioa ano hoki tetahi wahi ona, E noho ana aua Kaikauwhau ki etahi Karaitiana, a i tetahi ra e whakaataata ana te marangai, ka pa he reo ki o tatou hoa kia haere raua ki te kainga o nga Iniana, kahore i tino maha nga maero te matara, ahakoa haupapa, huka marangai haere mai ranei. Herehere noa o raua kai atawhai, hei aha ma raua. Kei te whakamau raua i to raua hoiho ki te koneke a hohoro ana raua te haere. Ki ano raua kia tae atu ki te kainga, ka hopukia e te marangai huka, kei te nui o te whakauaua ka konikoni atu raua. Kihai i roa ka kite atu raua i tetahi Iniana, kua roa tona whanganga atu i nga kai kauwhau, Kawea ana te hoiho ki te wahi ruru, a, tapahi tonu ana ratou ra te mania huka ki tetahi whare rakau, i reira tetahi wahine kaumatua, kei runga atu i te rau ona tau. E tino hiahia ana tenei kaumatua kia tino mohio ia ki tona whakaoranga, e mamae rawa ana ia kei mate ia a kore noa iho e ahei te mea, "ko te Ariki ko Ihu toku pu kai whakaora." Ko ona hoa Iniana whakapono i hoki- hoki atu ki a ia ki te korero atu i nga karaipiture, kihai i whakaari atu ki a ia i te tino kupu a te Atua te Wairua Tapu i whakarite ai hei wetewete i ona awa- ngawanga i ona wehi. Kua inoi enei •tangata pai kia tukua mai he rangimarie ki a ia, a, e tatari ana ratou ki ta te Atua taima i pai ai. I mea ano hoki ratou, ma te Atua e hoatu he kupu ki o tatou kai kauwhau ka tae atu nei, hei whaka- tuwhera ki taua wahine kaumatua i te rangimarie me te hari o te whakapono, a, ko te take tenei i whakamanawanui ai tetahi o ratou ki te whakatau wha- whanga atu i nga kai kauwhau i taua marangai huka, tino makariri. I tino matau ia tera e rongo te Atua ki o ratou inoi, na reira kahore ia i ohooho ki taua marangai. Ka tu o tatou hoa ki te taha o te wahine kaumatua, kua whakatakotoria ki runga ki te moenga paparahi ki tetahi taha o te whare, a, e mamae nui ana tona ngakau mo tona whakaoranga. Ka korero atu o tatou hoa ka whaka- maoritia nga kupu e tetahi o nga Iniana, a, ko te kupu tenei o te ariki i whaka- aria atu e tetahi o raua ki taua kau- matua. " He pono, he pono taku e mea atu nei ki a koutou, Te tangata e rongo ana ki taku korero, a, e whakapono ana ki toku kai tono mai, he oranga tonuta- nga tona; e kore ano hoki ia e riro ki roto ki te whakamatenga, e ngari kua whiti atu i te mate ki te ora."—Hoani 5, 24. Katahi ka tiaho ta te rangi marama ki roto ki taua kaumatua. Hoatu ana e te Atua te Wairua Tapu, he kaha ki a ia, kia hopu i tenei kupu. Kua tino mohio ia kua whiwhi ia ki te oranga tonutanga i runga i enei kupu, a, ko Ihu tona kai whakaora. Ka nohonoho iho o tatou hoa, hari tahi ai me enei tangata Karaitiana tae noa ki te ra i hoki ai raua. Ka hoki ka poroporoaki aroha ratou ki a ratou, a, ka ki atu tetahi o nga Iniana, " E hara i te haere huhuakore mai ta korua ki konei i tenei ra, kua kite hoki korua i te whaka- whitinga o tetahi wairua i te mate ki te ora." Kua tonoa mai te kupu o tenei oranga ki a kotou,—Nga Apotoro 13. 26.

TE HOA MAORL KOTAHI MURUNGA, KORE HE MEA I MAHUE. (ALL AT ONE SWEEP.) TERA tetahi kaumatua kahore tona \_ ngakau i tino rangimarie i te maharahara ake ki ona tini hara, otira e whakapuaki ana ia i nga atawhai nui a te Atua ki a ia i ona tau katoa. E 92 ona tau, a, ka mea ia, "e whakawhetai ana ahau ki te Atua mo ona atawhai i enei tau katoa!" Ka ki atu ahau, " E taku hoa kau- matua, kia whakawhetai ngatahi taua ki te Atua mo te wairua whakawhetai e pupu ake nei i roto ia taua apiti, ki Ona atawhai kia taua i tenei ao. Otira kua koroheke koe, meake mahue i a koe tenei takiwa atawhaitanga. Tena kia patai atu ahau ki a koe, "Pehea mo o hara o tena 90 tau? E pehea he kupu mau mehemea ka kara- ngatia koe kia tu ki te aroaro o te Atua?" Ka whakaaroaro ia, a, ka ki wiri mai te reo, " Me whaki tonu atu ahau i aku hara." " A ki te mea tetahi, ' Ko ahau e tu ki te aroaro o te Atua mou, maku e whakautu e whakarite o hara katoa!' " Katahi ka marama te paparinga katoa ka mea " hei atawhai whakahara tena." Ka ki atu ahau, " E hoa, kua tonoa mai e te Atua Tana Tama i te rangi, a, kua tae mai a Ihu ki tenei ao, a, kua horoia e Ia i tono whaka- patunga taputanga i tona tinana, ou hara katoa. Na te Atua i mea kia tau iho ki a Ia te kino o tatou katoa. . . . Nana koki nga hara o te tini i waha, nana ano i wawao te hunga he."—Ihaia 53. 6, 12. Ko koe tetahi o a te Atua tangata whakapono, otira kahore koe e tino oki- oki ana i tona aroaro, no te mea, kahore ano koe kia ata hopu i ta te Atua kupu mou, e, kua whakaotia e Ia ou hara kotoa, a, ko te whakapainga mau. Kua whakaeangia e Ihu ou hara ki te aroaro o te Atua, ki ona toto ake. E kore rawa ahau e wareware wawe ki te miharo o taua kaumatua i tona whakatikanga mai, me te mea ake, "kua mauria mai e koe i tenei ra he rongo pai—kahore ano ahau kia rongo i te penei ki mua atu—Ko te Ariki ko Ihu Karaiti pu kia mate moku a kia kotahi Ona tahinga atu i oku hara katoa! kahore he mea e purutia e ahau i a Ia, mana katoa tenei toenga ake o taku ora." Kihai i roa ka ki mai ia " te pai wha- kahara o tenei mehemea e pono ana. Ka titiro mai ano ia ka mea, ' Otira e tika ana, ne ?' Ka ki atu ahau, ' E ai ra ta te Atua kupu,' Nana pu i waha o tatou hara ki Tona tinana ake ki runga ki te ripeka, a, tenei ake ' Nona te whiu- nga i mau ai to tatou rongo, kei ona karawarawa hoki he rongoa mo tatou.' " —Ihaia 58. 5. Katahi ia ka oha mai ka mea, " kua tatu taku ngakau. Heoi te mea maku he tatari marie atu me te whakawhetai ki a Ia mo tona mahi i mahi ai Ia moku." Kua rongo atu ano ia ki ta te Atua mahi mona, a, ko tana tikanga he wha- kamahara ake, he whaki i ona hara me te inoi ano ki te Atua kia horoia, ia tau, otira katahi ka whiwhi ia ki te ngakau whai rangimarie. E kai korero, e pewhea ana koe ? E whakapono ana koe ki te Ariki kia Ihu ? E pena ana koe me to tatou kaumatua e rapu ana ki te whaki i o hara he mea kia whiwhi ai koe i te rangimarietanga i te Atua? E,—Whakapono ki ta Ihu mahi i mahi ai, a, e hari, ko nga hara katoa, o te hunga katoa, e whakapono ana ki a Ia, i tahia katoatia atu e Ia ki Maunga Kawari.

TE HOA MAORI. TE NAKAHI PARAIHE. (THE BRAZEN SERPENT : OR WHOSOEVER). E TAKU tamaiti aroha, kei kona ! tetahi kupu kei te Paipera, e hia- i hia ana ahau ki te korero atu ki a-koe, heahakoa he tamaiti nonohi koe, ka matau ki te tikanga o tenei kupu, ka koa koe, ina ka rongo ki te kupu o Ihu; e whakapono ana koe ki tana aroha nui; mehemea e whakapono ana koe, ko reira ka mohio he oranga- tonutanga tau ; ka noho tahi koe me te Atua i te rangi ina ka mate koe. Ko te kupu i mea nei ahau, i tuhituhia i te 21. Upoko o Taunga, mehemea he Paipera tau, me kimi e koe; e timata ana i te rarangi 4. Na, ka turia atu e ratou i Maunga Horo, na te ara o te Moana Whero, ki te taiawhio i te whenua o Eroma: a pouri noa iho te wairua o te iwi i te ara. A ka korero whakahe te iwi mo te te Atua, mo Mohi hold, "na te aha i kawea mai ai matou ki runga nei i Ihapa kia mate ki te koraha ?" Kahore nei hoki he taro, kahore he wai; a e whakarihariha ana to matou wairua ki tenei taro mama. Na, ka tukua mai e Ihowa he nakahi tuaahi ki roto ki te iwi, a ka ngaua te iwi e aua mea; he tokomaha nga tangata o Iharaira i mate. Na, ka haere mai te iwi ki a Mohi, a ka mea, kua hara matou. Na, ka inoi a Mohi mo te iwi. Na, ko te meatanga mai a Ihowa ki a Mohi, Hanga tetahi nakahi tuaahi mau: a ki te mea kua ngaua tetahi, a ka titiro ki taua mea, na, ka ora. Na, hanga ana e Mohi te nakahi ki te parahi, a whakanohoia ana e ia ki runga ki te pou ; A ngaua rawatia ake tetahi e te nakahi, kua titiro ki te nakahi parahi, ora ake. I tino aroha te Atua ki te iwi o Iharaira. Na, ka kite koe i korero whakahe; Kua korero whakahe ranei koe ? kei taku mohio e riri ana koe i etahi takiwa; kua homai he mahi mau, he korero pukapuka ranei, kahore ano koe i korero whakahe, kua a hiahia ki te haere ki te hori ? Nga Anahera pai e noho ana i te rangi e kore ratou e korero whakahe, no te mea, e aroha ana ratou ki te Atua, e hiahia ana ratou ki te mahi i nga mea e ki atu ana ia ; Heaha te take i korero whakahe ai koe, i te mea he tangata hara koe ? Kua rongo ranei koe ki a Hatana? Kei te 3 Upoko o Kenehi, ka rongo koe ki a ia, he maha atu ano hoki, nga wahi i te Paipera ka korero koe mona. Ka nui tana kino ki te Atua, he wairua kino rawa ia; ka nui tana pai ki te whakahe i nga tangata. Otira e haere mai ana tetahi takiwa ka herena ia ki te tini; ka maka ia ki roto ki te ahi e ka tonu ana i nga wa katoa. He nui rawa ana hara ; E mea ana ia kia kino tatou penei me ia; Kua he nei te tangata, i a ia; E hiahia ana ia i naianei kia meatia o tatou tinana kia mamae i te reinga. Ko reira tatou, mehemea kahore te Atua i whakaaro i tetahi tikanga hei whakaora i a tatou. He aroha te Atua, e kore ia e pai kia mate te •tangata i te reinga. Na, i runga i tera aroha i tukua mai e ia tana tamaiti aroha, ki te rapu ki te whakaora i te hunga hara. Na, i ki mai tera Tamaiti aroha. " Tukua nga tamariki nonohi kia haere mai ki au, kaua hoki ratou e araia atu, no nga penei hoki te ranga- tiratanga o te Atua. Ka nui tana pai kia kite i a koe e whakaro ana ki tana aroha

TE HOA MAORI. TE NAKAHI PARAIHE, nui. Na i kite koe i tera kupu, i mau te riri o te Atua ki runga i nga tangata o Iharaira i te takiwa i hara ai ratou; whai-hoki, i aroha ia ki a ratou. I tenei, ka kite tatou, e kore rawa te Atua e waiho i tenei mea i te hara, kia mutu rano i a ia whakakahore. Ko koe e taku tamaiti aroha, he tangata hara koe, ka mau te riri o te Atua ki a koe mehemea kahore ano koe i whakaorangia i runga i te ara tika kua whakaroa nei e te Atua. I kite koe, i ora nga tangata i titiro ki te nakahi, na te mea, i ki te Atua ko ia e titiro ana ki taua mea ka ora ake." E kore e taea e ratou te whakaora i a ratou, E kore ano e taea e Mohi. I whakapono ratou ki te Atua; I reira ka titiro ratou, na ora ake. Mehemea he Paipera tau me kimi e koe, etahi rarangi, i te 8 Upoko o te Rongo Pai a Hoani; I reira ka whakatu mai te Ariki i te tikanga o tena kupu. He pono te kupu i korerotia ki nga tangata o Iharaira ; I tuhituhia mai ano e te Atua mo tatou, kia mohio ai nga tangata e

TE HOA MAORI pehia nei o ratou wairua kia ora ai. I mea te Ariki a Ihu Kariti, " Ka rite hoki ki ta Mohi whakairinga i te nakahi i te koraha; kua takato te tikanga kia pera ano te whakahinga o te Tama a te tangata Ma kahore ai e mate te tangata e whakapono ana ki a ia, engari kia whiwhi ki te oranga- tonutanga. Na, koia ano te aroha o te Atua ki te ao homai ana e ia tana Tamaiti kotahi, kia kahore ai e mate te tangata e whakapono ana ki a ia, engari kia whiwhi ki te orangatonutanga. Kua whakairia a Ihu ki runga ki te repeka; Na i naianei, mehemea ka whaka- pono te ta- ngata ki a ia, ka ora ia, I mate te Karaiti mo o tatou hara. He mea whaka- ora ano hoki koutou na- na i a kou- tou e mate ana i runga i nga he i nga hara. He pono te Atua, i mea ia, ko nga utu hoki o te hara he mate. Na Ihu hoki i waha o ta- tou hara ki tona tinana ake, i runga. i te rakau, ara, ki te ripeka. Kotahi hoki whakamamaetanga o te Kariti mo nga hara, te tika mo te he. I tuku hoki i a ia kia mate hei utu mo nga tangata tokomaha. Ka kite koe, i penei te tuku a Ihu i a ia kia mate, kia ora ai nga tangata hara e whakapono ana ki a ia. I naianei me- hemea ka whakapono, te tangata ki a Ihu, kua murua ana hara; E kore e taea e te rewera te tu tera tangata, He pono, ko Ihu Kariti ta tera nakahi parahi i whakarite ai. E mea ana ia, "whakapono mai ki ahau, ka ora koe." Kua ngaua koe e te hara, na te mea he tangata hara koe; Kei te orapito koe i te whakawakanga. Kua whakapono ranei koe ki a Ihu? mehe- mea kahore ano koe i whakapono, me whaka- pono koe i naianei. Eia meatia koe hei ta- maiti ma te Atua, me ia hei matua mau. Ka pai ranei koe hei tamaiti mo te Atua, kia tiaki nga anahera i a koe, me te wairua o te Atua ki roto ki tou nga- kau, na, i te takiwa ka mate koe, kia haere ki te Ranga- tiratanga o te Atua ? Ka huri ranei koe kia arahina koe e

                TE HOA MAORI.
te rewera i tenei wa, na, i te takiwa
ka mate koe kia haere ki te wahi e ka
tonu ana, te ahi ?
  E  taku  tamaiti aroha, whakapono
ki te aroha o te Atua; E mea  ana ia
ki te whakaora i a koe. Whakapono
ki a  Ihu, e horoia ana  o tatou hara
katoa ki nga  toto o Ihu Kariti: Kua
mea  te Atua, "e horoia ana  o hara
katoa  ki  nga toto o Ihu  Kariti toku
tamaiti."  Ka  whakapono  ranei koe
ki te Atua?   Me  titiro koe ki a Ihu,
kia ora ai koe, ake, ake, ake.

 E OMA! RERE ATU KIA ORA
         AI KOE.
        (ESCAPE FOE THY LIFE).

 KO te tino he nui, o nga tangata e
  matau ana, kiano ratou kia whaka-
 pono noa ki a Ihu Karaiti otira kei roto i
 te mate i nga he i nga hara.—Epeha 2.1.
 Kua ngaro, korero kau noa iho ai i te
 kupu o ta te Atua pono, i te paipera, i
 runga i te ngakau Maori, humarie noa
 iho, hore he riporipo mo tona mate,
 korero noa ai i runga, i te ngakau kei te
 parangia o te mate, a, e kore e kimi kaha
 i te ora mona i roto i te kupu. Ko te
 tino mea nui mo  tenei tu tangata he
 whakaoho, kia rere atu ratou i te riri e
 haere mai ana.—Matiu 3. 7. Kua wha-
 kahengia noatia ake, mona kihai i whaka-
 pono ki te ingoa o te Tama kotahi a te
 Atua.—Hoani 3.18. Me te karanga tonu
 ki nga taringa o nga kupu  a te Ariki,
 " Ki te kahore te tangata e whanau hou
 e kore ia e ahei te kite i te rangatiratanga
 o te Atua."—Hoani  3. 3. Te tangata e
 kore e whakapono, ka meinga kia mate.
 —Maka  16. 16. Ki te mea e kore tenei
 tu tangata e mataku nui rawa atu ki to
 rotou haere noa i roto i tenei mate wha-
 kahara, he whakateka no  ratou—ko te
 tangata e arumia ana, ki tana mohio, e te
 mate, ka oma ia ka rapu i tetahi wahi
 ora mona.
  I te whakarerenga pukutanga o Rukano
e Ta Korini Kamepera i te takiwa o te
whawhai mutunga ki Inia, he kotahi te
tangata i mahue ki muri, ki Rukano, ko
Kapene Watamana.  E korero ana a te
Kiihi, ko taua Kapene i haere ki te moe
ki tetahi wahi ngaro atu i to ratou ruma
huihui, i wareware ia i tona moe ki te
korero, kia maunu atu ratou i Rukano.
Oho  whakarere ia i te hawa o te atatu,
kua mahue ia i ona hoa kua riro noa atu.
Ka  mataku  ia, ko ia anake kei reira e
rima tekau mano hoa riri kei ko tata atu
i nga parepare. Katahi ia ka oma, ka
muhu  haere i roto i te taru i te toe, he
 ake te manawa whakarongo ake ki te
paku o te pu tangi ahiahi. Roa rawa ka
 hopukia e ia te hiku, mate rawa ia i te
 ngenge i te ruwha, he te manawa.

   Kihai koia ta  tenei Apiha mataku,
 porangi, kahaki i a ia i tika i runga i
 tona mohio meake ia hopukia e te mate ?
 Whaihoki  e kai korero, mehemea ka
 hopu koe i te mate, i a koe he tangata
 hara, e tahuri a tuara atu ana ki te Ariki,
 e hara ranei i te mea tika mou kia penei
 koe me tenei Apiha ? A, kia mataku,
 kia oma atu ki te wahi ora ? Penei i
 tona hopukanga kua mahue ia ka mea
 ia, hei aha ma wai taku mahuetanga, e
 kore ranei ia e meinga he  haurangi ?
 Ka peratia ano,  Ka taunu ia ki tona
 ora!  E oma!  Rere atu kia ora ai koe!!

   Ko tou whakaoranga ano hold, e hoa,
 kahore e mau ana ki to mohio a hine-
 ngaro ki te ahua o te whakaoranga me te
 pono  o nga  karaipiture, e penatia ana
 pea e to ngakau, hei aha ma wai, otira
 ki tou tino whakaohokanga e te Wairua
 Tapu o te Atua me to omanga atu kia
 Ihu  Karaiti te piringa mo te tangata
 hara, me te hopukia kei roto koe i a Ia,
 kahore he tika ou ake—e ngari ko tera e
 na runga mai ana i te whakapono ki a te
 Karaiti, te tika a te Atua, tera i te wha-
 kapono.—Piripai  3. 9.

Haere mai ki ahau, e koutou katoa e mauiui ana, e taimaha ana, a maku koutou e whakaokioki. Tangohia taku ioka ki a koutou, kia whakaakona koutou e ahau; he ngakau mahaki hoki toku, he ngakau whakakakekore: a e whiwhi koutou ki te okiokinga mo o koutou wairua, E ngawari ana hoki taku ioka, e mama ana taku pikaunga. He mea ta e GEORGE COUTTS, ki te whare o te Paipera pukapuka hoki, Karangahape, Akarana. Te utu kotahi pene, ka rere ma te mera he pene me te hawhe pene,—6 herini mo te rau. Published by GEORGE COUTTS ai Bible and Book Depot, Karangahape 1 Auckland. Price One Penny, by post 1½d, or 6s hundred.